بیمه بر مبنای استفاده یا بیمه استفادهمحور [1] (UBI) با فراهم کردن رویکرد شخصیسازیشده بیشتری نسبت به قیمتگذاری تا ارزیابی ریسک، در حال دگرگون کردن صنعت بیمه در رشته خودرو است. برخلاف بیمهنامههای سنتی، بیمه استفادهمحور بهروزترین تکنولوژیها را برای نظارت بر رفتارهای رانندگی بیمهگزار بهکار گرفته و پوششهایی به دقت متناسب با آن پیشنهاد میدهد.
در بادی امر، بیمه استفادهمحور به منظور گردآوری دادههای تلهماتیک برای بیمهگزار و بیمهگر، دردسرهایی ایجاد کرد و به همین خاطر دچار چالش شد. فرایند گردآوری دادهها شامل مراحل دستوپاگیری از قبیل ارسال سختافزارهایی به نام «دانگل» به بیمهگزاران بود که باید به پورت OBD خودرویشان متصل میکردند. در پایان دوره نظارت یا در صورتیکه بیمهنامه فسخ میشد، بیمهگزار گرفتاری برگرداندن این دستگاه به شرکتهای بیمه یا سپردن محموله به شرکتهای حمل را نیز تجربه میکرد.
در حالی که این روش پرزحمت و پرهزینه مینمود، پیشرفتهای حاصله در صنعت تلفنهای همراه چنین مشکلاتی را کاهش داد. بیمهگران خیلی زود متوجه شدند که میتوانند همان دادهها را با سنسورهای موجود در گوشیهای هوشمند بیمهگزاران بهدست آورند که نیاز به سختافزار را از بین میبرد. بیمهگزاران فقط میبایست برنامهای با کاربری ساده را روی گوشی خود نصب میکردند که صفر تا صد فرایند را یکپارچه به انجام برساند.
گسترش استعمال تلفنهای همراه بهعنوان اصلیترین روش گردآوری داده، انقلابی در بیمه استفادهمحور ایجاد کرد و به بیمهگران این توانایی را داد که عادات و الگوهای رانندگی بیمهگذاران را بدون نیاز به سختافزار اضافی گردآوری کنند. اما همزمان با پیشرفت تکنولوژی، بازیگر جدیدی به صحنه آمد: خودروهای متصل [2].
گذار به منابع بهتر دادههای تلهماتیک
تا همین چند سال پیش، ۹۱ درصد خودروهای جدیدی که در ایالات متحده به فروش رفتند، دارای قابلیت اتصال بودند. این تعداد مستمراً رو به افزایش است. بهطوریکه تقریباً تمام خودروهای امروزی که در جادهها میتازند، بهصورت استاندارد مجهز به سختافزارهای لازم بهعنوان منابع گردآوری دادههای تلهماتیک هستند.
گوشیهای هوشمند به اصلیترین منبع گردآوری داده برای بیمهنامههای استفادهمحور تبدیل شدهاند و جای دستگاههای دانگل را گرفتهاند. با این حال، گوشیهای هوشمند محدودیتهایی دارند. دستگاههای دانگل مختص خودرو بودند، در حالیکه تلفنهای همراه رانندگان را ردگیری میکنند که میتواند به خطا منجر شود؛ مثلاً شناسایی فردی در یک سفر بهعنوان راننده، آنهم وقتی که فرد در واقع مسافر است و رفتار رانندگی راننده به حساب او نوشته میشود.
در گردآوری دادهها با موبایل همه افراد باید جهت انطباق و دریافت بیشترین تخفیف ثبتنام شوند. اما در بیمهنامههای استفادهمحوری که در آنها دادهها با دستگاه گردآوری میشوند، نیازی به ثبتنام تمام افراد یا خودروها نیست.
بیمه استفادهمحور در خودروهای متصل مزایای بیمه استفادهمحور موبایلی و دستگاهی را جمع میزند. در این روش، دستگاه از ابتدا به شکل استاندارد در خودرو تعبیه شده است و بنابراین به فرد متکی نیست و چالشهای ردیابی مرتبط با موبایلها را ندارد و نیازی هم به ارسال و دریافت دستگاه و نصب دستی نیست. افزون بر این، بیمهگران به نقاط دادهای بیشتری نسبت به دو روش قبل دسترسی دارند که در کشف نرخ بیمهنامه مؤثر است.
اضافه کردن متغیرهای جدید برای ارزیابی دقیقتر ریسک
در حالی که برنامههای بیمه استفادهمحور بهطور سنتی رفتار رانندگی را بر اساس کمیتهایی همچون شتاب، ترمز و سرعت ارزیابی میکنند، خودروهای متصل برای بیمهگران انبوهی از متغیرهای اضافی فراهم میآورند. البته باید یادآور شد که دادههای بیشتر الزاماً به معنی نتایج بهتر نیست. ارزش متغیرهای جدید در این نهفته است که چقدر توانایی پیشبینی دقیق خسارتِ ممکن را دارند. این موضوع بیمهگران را توانا میسازد که قیمت را به گونهای تنظیم کنند تا با نقشه ریسک فرد بسیار مؤثرتر منطبق گردد.
برای مثال، میزان مصرف سوخت ممکن است برای مالک خودرو ضروری باشد اما از نظر خسارت بیمه از ارزش پیشبینی برخوردار نباشد. اما عواملی مانند بستن کمربند، فشار باد تایرها و مداخله سیستم پیشرفته کمکراننده میتواند با درجههای متفاوتی از ریسک مرتبط باشند. عوامل بیرونی همچون شرایط آب و هوا و وضعیت جاده نیز میتوانند بر روی میزان ریسک تأثیر بگذارند.
رانندگی بیش از سرعت مجاز در یک روز آفتابی احتمالاً کمریسکتر از رانندگی کمتر از سرعت مجاز در کوران است و ترمز شدید بر روی خیابان خشک ایمنتر از ترمز شدید بر روی سطوح خیس یا یخزده است. میتوان آیندهای را تصور کرد که در آن به بیمهگزارانی که بیمهنامه استفادهمحور میخرند به دلیل اجتناب از رانندگی در برخی جادهها که به خاطر تصادفهای زیاد بهعنوان جادههای ناایمن تلقی میشوند، پاداش داده شود. مادام که بیمهگران به ایجاد انواع محصولات جدید میپردازند، میتوانیم انتظار داشته باشیم که مؤلفهها و متغیرهای بیمه استفادهمحور گسترش یابند.
یکی از مواردی که امروزه بیمهگران را به خود مشغول داشته است، جریمه به دلیل حواسپرتی راننده است که یکی از علتهای اصلی تصادفهاست. بهکاربردن گوشی همراه برای گردآوری دادههای بیمه استفادهمحور برای ردگیری این مؤلفه (یعنی حواسپرتی) دارای مزایایی است. برخی بیمهگران بین شکل استفاده رانندگان از گوشی همراه هنگام رانندگی تا حد تماسهایی که با گوشی در دست پاسخ داده میشوند و بهکار بردن فعالانه تلفنهمراه (دادن پیامک موقع رانندگی) یا تماسهای دست آزاد و بهکاربردن غیرفعالانه گوشی (مانند شنیدن موسیقی) تفاوت قائل میشوند تا بر اساس میزان حواسپرتی راننده جریمههای متفاوتی اعمال کنند. اگرچه محدودیتها وقتی رخ مینمایند که بین شناسایی گوشی همراه راننده و گوشی همراه مسافر دچار اختلال میشوند که سبب جریمه شدن رانندهای میشود که هیچ اشتباهی انجام نداده است.
حرکت به سوی نظارت پیوسته با تخفیفهای بیشتر و اضافهبها
پیشتر ساختار بسیاری از برنامههای بیمهایِ استفادهمحور فقط بر اساس تخفیف طرحریزی شده بود. بدین معنا که نرخهای بیمهنامه فارغ از رانندگی ضعیف بیمهگزاران افزایش نمییافت. افزون بر این، دوره نظارت محدود به نخستین مفاد بیمهنامه بود و روی مفاد بعدی عملاً نظارتی صورت نمیگرفت. اما امروزه بیمهگران هرچه بیشتر به در نظر گرفتن اضافهبها و بدین ترتیب نظارت پیوسته مورد نیازشان روی آوردهاند. با معرفی اضافهبها، بیمهگر میتواند حق بیمه بیمهگزاران را بیشتر منعکسکننده رفتار واقعی رانندگی برای کسانی که امتیاز رانندگی پایینی دارند، درنظر بگیرد. اضافهبها، احتمال خرید رانندگان پرریسکتر و بهطور بالقوه یافتن نرخ بهتر با شرکت حملونقلی که تواناییهای قیمتگذاری سادهتری دارد را افزایش میدهد. در همین حال، بهترین رانندگان با امتیازهای رانندگی بالاتر، بالاترین تخفیف را دریافت میکنند و احتمال بیشتری دارد که مشتری وفادار بیمهگزار بمانند و ضرر کمتری را برای وی به همراه داشته باشند. در روزهای اولیه بیمه استفادهمحور (UBI) نه تنها هزینه دانگل (دستگاهOBD) و حملونقل آن گران بود، بلکه هزینههای ذخیرهسازی و انتقال دادهها نیز بالا بود. اپراتورها سعی داشتند با محدود کردن دوره نظارت و گاهی اوقات حتی ارائه تخفیف، مشارکت کوچکی که معمولاً بیش از ۱۰ تا ۱۵ درصد نبود، مصرفکنندگان را به پذیرش برنامههای UBI تشویق کنند. از آنجایی که هزینههای داده به کسری از آنچه بود، کاهش یافته است و عموم مردم هرچه بیشتر با رصد رفتار رانندگیشان راحتتر شدهاند (حداقل تا زمانی که منفعتی برای آنها وجود دارد)، برخی از بیمهگران از نظارت محدود زمانی به نظارت مستمر برای UBI حرکت کردهاند. با برنامههای محدود زمانی (معمولاً در محدوده ۳ تا ۶ ماه)، بیمهگزاران میتوانند پس از پایان دوره نظارت، به عادتهای رانندگی قبلی خود بازگردند و همچنان از همان تخفیف در تمام مدت زمان بیمهنامه برخوردار شوند. اما با نظارت مستمر، تخفیف بهطور مکرر بر اساس آخرین رفتارهای رانندگی محاسبه میشود، بنابراین میتواند نرخ بیمهگذار را بهتر با ریسک خود مطابقت دهد و آنها را تشویق کند تا رفتار رانندگی خوب را بهطور مداوم حفظ کنند. اگر این کار را نکنند، خطر از دست دادن تخفیف خود را دارند و حتی ممکن است مجبور به پرداخت اضافهبها شوند.
استفاده از دادههای تولیدکنندگان تجهیزات اصلی (OEM) و کاهش زمان مورد نیاز برای نظارت
با پیشرفت در فناوری وسایل نقلیه متصل، دوره نظارت اولیه UBI حتی میتواند بهطور کامل حذف شود و بیمهگر میتواند بلافاصله تخفیف یا اضافهبها را در پیشنهاد اولیه بیمهنامه اعمال کند. این امر اساساً عدم اطمینان در مورد میزان تخفیف را از بین میبرد، زیرا بیمهگذار مجبور نیست به یک دوره نظارت ۳ تا ۶ ماهه متعهد شود.
تولیدکنندگان تجهیزات اصلی دائماً به دنبال راههای جدیدی برای کسب درآمد از دادههای خودروهای متصل هستند و یک راه این است که به شرکتهای بیمه اجازه میدهند زمانی که رانندهای با وسیله نقلیه واجد شرایط اقدام به خرید بیمهنامه میکند، از آن دادهها استفاده کنند. البته، این مستلزم آن است که مصرفکننده قبلاً قابلیت ردیابی را در وسیله نقلیه خود فعال کرده باشد و سابقه کافی رانندگی برای بیمهگر موجود باشد تا به او امتیاز داده شود. با تلفن همراه، برخی از بیمهگران نیز امروزه با حضور خود در برنامههای محبوب مصرفکننده و ردیابی عادتهای رانندگی در پسزمینه برنامههای کاربردی با رضایت کاربر، به موفقیت دست یافتهاند. بهکاربردن این دادهها در زمان قیمتگذاری هنوز در مراحل اولیه است، و قابلیتها در اینجا بهطور گستردهای برای بیمهگران گوناگون متفاوت است، اما انتظار میرود صنعت به تلاش برای کاهش زمان مورد نیاز برای گردآوری و اعمال رفتار رانندگی در قیمتگذاری ادامه دهد.
فراتر از رفتار رانندگی، بیمهگران ممکن است به دنبال استفاده از دادههای OEM اضافی برای افزایش پیچیدگی قیمتگذاری مربوط به وسیله نقلیه خاص بیمهگزار باشند. در طول فرآیند ثبت پیشنهاد، شرکتهای بیمه میتوانند از VIN برای جستجوی گزینههای نصبشده روی خودرو (مانند مواردی که در برگه ساخت سازنده یافت میشوند) استفاده کنند تا در محاسبه حق بیمه لحاظ شوند.
ویژگیهای سیستم پیشرفته کمکراننده مانند رانندگی دستآزاد، کروز کنترل تطبیقی، ترمز اضطراری خودکار، هشدار نقاط کور و هشدار خروج از خط ممکن است دفعات تصادفات را کاهش دهند، اما با توجه به افزایش هزینههای تعمیر خودرو مرتبط با این فناوریها، میتوانند شدت تصادفات را نیز بیشتر کنند. حتی ممکن است متوجه شویم که برخی از این فناوریهای ایمنی نسبت به سایرین تأثیر بیشتری در کاهش خسارتهای بیمه دارند و فناوریهای برخی از تولیدکنندگان بهتر از بقیه هستند، که همه آنها باید در حق بیمه منعکس شوند.
در نسل بعدی UBI، میتوان به بیمهگزاران بهخاطر استفاده از سیستمهای خاص پیشرفته کمکراننده بهجای ارائه تخفیف اولیه برای وسیله نقلیهای که دستگاههای مربوطه در آن نصب شده، پاداش داد. صرفهجویی در بیمه میتواند به جبران بخشی از هزینههای مشترکی که خودروسازان پس از اتمام دوره آزمایشی این سیستمهای کمکراننده از مالکان دریافت کردهاند، کمک کند.
افزودن ویژگیها و خدمات جدید برای افزایش تعامل
افزون بر امکان دریافت حق بیمه کمتر، بیمهگران خدمات و تجربیات مبتنی بر موقعیت مکانی را به UBI اضافه میکنند تا مصرفکنندگان بیشتری را برای استفاده از آن ترغیب کنند. برخی از شرکتهای بیمه این خدمات را حتی در اختیار بیمهگزارانی که از سیستم UBI استفاده نمیکنند هم قرار میدهند، به شرطی که مجوز ردیابی خودرو را از طریق گوشیهای خود به شرکت بیمه بدهند.
یکی از مواردی که مطمئناً مکمل بیمهنامه است، تشخیص خودکار تصادف است. در صورتی که بیمهگر متوجه شود که تصادف رخ داده است، میتواند با راننده تماس بگیرد تا از حال خوب راننده یا نیازش به کمک مطلع شود. حتی اگر تصادف آنقدر شدید باشد که امکان تماس با بیمهگزار وجود نداشته باشد، میتوانند حتی خدمات اورژانسی ارسال کنند. البته ممکن است همیشه به آمبولانس نیاز نباشد، در این صورت فناوری تلهماتیک میتواند دقیقاً به محل حادثه یدککش بفرستد. حتی میتوان مثلاً یک خودروی اجارهای برای سانحهدیده فرستاد تا یک تجربه استثنایی در حوزه کمکهای کنار جادهای برای وی رقم بزند.
پس از شناسایی یک تصادف، بیمهگران میتوانند از دادههای تلهماتیک برای کمک به سانحهدیدگان برای شروع فرآیند ثبت خسارت، که اعلام خسارت اولیه نامیده میشود، استفاده کنند و سپس پرداخت خسارت بیمهگزارانی که سیستم بیمه استفادهمحور را بهکار میبرند، تسریع کنند. وقتی بیمهگر دادههایی در اختیار دارد که تأیید میکند یک تصادف واقعی رخ داده است، احتمال تقلب و برخی دیگر از مراحل تحقیقاتی را کاهش میدهد که در غیراینصورت ممکن است برای تأیید مشروع بودن ادعا مورد نیاز بوده باشد.
تعدادی از موارد مانند مکان، تاریخ و زمان، سرعت، رفتار کلی رانندگی و شاید حتی ویدیوی داشبورد همگی میتوانند بهطور خودکار مستند شوند. همانطور که وسایل نقلیه پیشرفتهتر میشوند، ممکن است مواردی نیز وجود داشته باشد که سیستمهای وسیله نقلیه در تصادف نقش داشته باشند (مثلاً بهدلیل ناکارآمدی)، که میتواند در یک خودروی متصل نیز ثبت شود و این ممکن است برای اثبات اینکه چه کسی مسئول است مهم باشد. بر اساس شدت ضربه، بیمهگر همچنین میتواند نشان دهد که آیا باید منتظر صدمات بدنی باشد یا ممکن است فقط به آسیب فیزیکی خود وسیله نقلیه محدود شود، در نتیجه پرونده خسارت را از طریق مسیر مناسب پیش ببرد.
افزون بر تشخیص تصادف خودکار و اعلام خسارت اولیه، سایر خدمات مبتنی بر مکان که محبوبیت پیدا میکنند عبارتند از: ابزارهای پیدا کردن ایستگاههای پمپبنزین و پارکینگ، مکانیابی تعمیرگاهها و هشدارهای آبوهوا برای مواردی مانند تگرگ که بدون شک میتواند باعث خسارتهای قابلتوجهی شود. روند افزودن ویژگیها و خدمات بیشتر توسط بیمهگران به احتمال زیاد ادامه خواهد یافت، زیرا آنها تلاش میکنند از طریق برنامههای خود تعامل بیشتری با بیمهگذاران ایجاد کنند.
[1] Usage-based Insurance
[2] Connected Car