آیندهای نزدیک: متاورس بهعنوان انقلاب دیجیتالی
کتی هکل (Cathy Hackl) کارشناس فناوریهای شناختهشدهی جهانی، مدیر تجاری، سخنران و یک استراتژیست است که در زمینههای AR، VR، محاسبات فضایی، کالاهای مجازی، دنیای مجازی و متاورس (Metaverse) تخصص دارد. هکل یکی از بانفوذترین زنان حوزه فناوری است و بهعنوان یکی از ۵۰ متفکر برجسته در «مدیریت» معرفی شده است. متن پیش رو که در مجله فوربس منتشر شده معرفی او از متاورس است.
تصور کنید در خیابان راه میروید که ناگهان به یاد میآورید باید کالاهایی را تهیه کنید. همان لحظه یک مانیتور در کنار دست شما باز میشود و مدلهای مختلفی از محصولات مورد نظرتان را برای خرید ارائه میدهد. شما همان لحظه محصول خود را سفارش داده و به قدم زدن ادامه میدهید.
همچنین مردی را تصور کنید که لیست خرید خود را فراموش کردهاست. کامپیوتر متصل به ذهن مرد همان لحظه لیست خرید را تشخیص داده و نه تنها یادآوری میکند بلکه فروشگاههای فروشنده اجناس را نیز همراه با آدرس برای مرد لیست میکند.
به «متاورس» خوش آمدید، وقایع متوالی دیجیتالی، جایی که مردم در آن معاشرت، بازی و کار میکنند. شما میتوانید آن را جهان موازی بنامید یا دنیای جادویی، به آن ابر واقعیت مجازی بگویید یا اینترنت فضایی، اما یک چیز مسلم است و آن این است که به زودی اتفاق میافتد، اتفاقی که بسیار بزرگ و تأثیرگذار است.
متاورس چیست؟
ویکیپدیا آن را یک فضای اجتماعی مجازی مشترک تعریف میکند؛ همگرایی مجازی که با واقعیت فیزیکی تقویتشده یعنی فضای مجازی اما پایدار از لحاظ فیزیکی. متاورس ترکیبی از اینترنت، واقعیت افزوده و فضای مجازی است. کلمه متاورس (metaverse) ترکیبی از متا به معنای فراتر و یونیورس (universe) به معنای جهان است. برای اولین بار «کوین کلی» در سال ۲۰۱۹ با نوشتن یک داستان با عنوان «جهان آینهای» که روی جلد مجله وایرد (wired) کار شد به این قضیه میپردازد. او این موضوع را بررسی میکند که چگونه واقعیت افزوده جرقهی توسعه برای پلتفرم بزرگ بعدی فناوری را خواهد زد. «کوین کلی» در توصیف این جهان مینویسد: «ما در حال طراحی نقشهای با مقیاسی غیر قابل تصور هستیم که وقتی کامل شود، واقعیت فیزیکی ما را با جهان دیجیتالی ادغام میکند.» درواقع باید گفت آماده ملاقات با دوقلوی دیجیتالی خود باشید، حتی خانه، دفتر، کشور و زندگیتان هم یک قل دیگر در متاورس خواهد داشت.
متاورس چه اهمیتی دارد؟
درواقع متاورس فضای مجازی مشترکی است که افراد با آواتارهای دیجیتالی خودشان در آن مشغول خواهند بود. این دنیای مجازی دائماً بر اساس تصمیمات و اقدامات افراد جامعه درون خود رشد مییابد و کامل میشود تا روزی که مردم در نهایت قادر خواهند بود کاملاً در آن زندگی مجازی داشته باشند.
لزلی شانون، سرپرست و محقق مسیرهای توسعه شرکت نوکیا، در سخنرانی اخیر خود در اجلاس جهانی VRARA به اهمیت متاورس یا اینترنت فضایی اشاره میکند و میگوید: «اینترنت فضایی، نقطهی اعتلا و اوج هر آن چیزی است که به واسطه AR و VR در حال توسعه هستند. این ایده، اطلاعات اشیاء، مکان و رویدادهای تاریخی را میگیرد و آنها را در جایی از جهان مجازی قرار میدهد که بسیار مناسب باشد. واقعیت مجازی یا واقعیت افزوده راههایی خواهند بود که شما میتوانید این لایههای اطلاعاتی را آنجا مشاهده کنید.»
نقش متاورس در تحولات آینده چیست؟
کارشناسان و متخصصان حوزهی بازاریابی و ارتباطات باید به متاورس توجه ویژهای داشته باشند چون متاورس مرز بعدی تعاملات آنلاین است. همانگونه که رسانههای اجتماعی چشمانداز بازاریابی آنلاین را متحول کردند، قطعاً متاورس هم با تحولات عظیمی پیش خواهد آمد. هنوز متاورس مشترکی ایجاد نشده است، اما در همین حال شرکتهای متعددی در حال ایجاد آن هستند.
سهم برندها از متاورس چقدر است؟
همهگیری بیماری کرونا تغییرات زیادی در فرهنگ آنلاین ایجاد کرد. ملاقاتهای خانوادگی در Zoom اتفاق میافتند، عروسی و جشنها به Animal Crossing منتقل شدند، دانشجویان و دانشآموزان از طریق Minecraft فارغالتحصیل میشوند و پرو کردن لباسها به کمک واقعیت مجازی امکانپذیر شدهاست. این سبک مواجهه اجتماعی به شیوههای رایج زندگی افراد تبدیل شدهاست. این روزها با توجه به اینکه جمعهای اجتماعی آنلاین و مجازی بسیار همهگیر و رایج هستند یا بازیهای ویدئویی آنلاین روز به روز در حال بزرگ کردن جهان خود هستند باید گفت «نقش موثر برندها در ساخت دنیای متاورس اجتنابناپذیر است.»
شرکتها به تغییرات در استراتژیهای بازاریابیشان نیاز دارند. آنها باید از خرید به واسطه تبلیغات آنلاین به سمت حضور در اقتصادی مشترک و مجازی پیش بروند. از این رو لازم است تا در مورد مشتریان جدید خود در متاورس تحقیقات بازاری انجام دهند. نحوه رفتار مردم و ترجیحات آنها در متاورس میتواند کاملاً متفاوت از نحوه رفتار و خرید آنها در زندگی واقعی باشد. با اضافه کردن لایههای کسبوکار که به واسطه ربات انجام میشوند، یعنی دستیارهای مجازی و رباتهایی که خودشان مسئول رابطه با مصرفکننده هستند، همه چیز جور دیگر معنا پیدا میکند. در واقع برندها میتوانند بخشی از سازندگان دنیای متاورس باشند از این رو باید مطمئن باشیم که آنها با مسئولیت و اخلاق به این قضیه بپردازند تا جهان متاورس را به یک بیلبورد تبلیغاتی بزرگ تبدیل نکنند.
خرید و فروش در متاورس چگونه خواهد بود؟
خرید آنلاین یک واقعیت شناختهشده در متاورس خواهد بود، اما بیش از یک پرو و امتحان کردن لباس بهصورت دیجیتالی است. مد مجازی، بدنهای آواتاری، اموال و املاک در واقعیت مجازی مثل خانه، اتومبیل و … ارزش خود را در متاورس هم خواهند داشت. شرکتها باید برای مردم با درآمدهای متفاوت برندهای متنوع تولید کنند. مد بخش بزرگی از خلق یک شخصیت و نشان دادن آن با یک آواتار است. طراحان این شانس را دارند که وارد اولین بازار کاملاً جدید از طراحیهای دیجیتالی شوند. متاورس درواقع ساخت هویتها به نحوی است که قبلاً امکانپذیر نبود.
نسخه جدیدی از اینترنت در حال کار است که پیامدهای عظیمی برای جامعه خواهد داشت. متخصصان بازاریابی، ارتباطات و برندسازی با چالشهای جدید اما فرصتهای تازهای روبهرو میشوند. قطعاً شروع دورهای جدید با متاورس نه تنها خلاقیتهای شگفتانگیزی بروز خواهد داد بلکه مرزها و افقهای تازهای را هم برای برندها و هم کسبوکارها باز میکند.